Serumbehandling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 Vaccination . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Antibiotika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Resistens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 Hormoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75 Fedtopløselige hormoner (steroider) . . . . . . . . . . . . . . . . 75 Ikke-fedtopløselige hormoner (proteinhormoner) . . . . . . 75 Eksempel på hormonpåvirkning – akut stress . . . . . . . . . 78 Brunstcyklus reguleres af hormoner . . . . . . . . . . . . . . . . . 78 Drægtighedens afslutning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Abort og igangsættelse af fødsel . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Reproduktion . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Hankønsorganer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Pungen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Penis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Testikler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 Dannelse af sædceller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Mængden af sæd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Hunkønsorganer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Skede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 Børen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Æggeledere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Æggestokke og ægdannelse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Befrugtning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 Drægtighed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 5. Planternes liv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 Frø . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 Spiring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 Spirehvile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 Vand, varme og ilt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 Plantecellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 1. Cellevæg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 2. C ellem embranen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 3. Cellekernen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 4. Ribosomerne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 86 5. Grønkorn og stivelseskorn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 6. Mitokondrier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 7. Vakuolen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 87 Roden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Pælerod eller trævlerod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Rødder som energidepot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 Rodens opbygning og vækst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 Stænglen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90 Rapsplantens stængel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Hvedeplantens stængel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Transport i en stængel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 Bladet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 Fotosyntesen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 Druesukker er en byggesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Fra sukker til energi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Respiration . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98 Blomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 Blomster på tokimbladede planter . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Græsfamiliens blomster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 Bestøvning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Selvbestøvning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Fremmedbestøvning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101 Når rugen drær . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Kløver skal bestøves af insekter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102 Befrugtning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 Frugten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 Spredningsmåder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 6.Kredsløb i naturen . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 Økosystemer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Fødekæder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Stofkredsløb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106 Vandets kredsløb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Kulstofkredsløbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 Drivhuseffekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Kvælstofkredsløbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 110 Kvælstof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Balance i økosystemet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Forurening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112 Miljøplaner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 116 Biodiversitet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 Giftstoffer i fødekæden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 Sprøjtemidlet DDT m.fl. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Hormonforstyrrende stoffer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 7. Insekter, edderkopper og orm . . . . . 121 Inddeling af de forskellige arter . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Insekter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Ydre træk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Indre organer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Typiske livscykler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Livscyklus for mariehøns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Livscyklus for bladlus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 Spindlere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 Ydre træk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 Indre organer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 Livscyklus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
Byg din egen flipbook
Cookiepolitik